Consumentenonderzoek prijsperceptie

Laatste update: 22 augustus 2025 Update frequentie: Jaarlijks

Consumenten schatten prijzen van biologisch voedsel hoger in dan regulier – soms zelfs hoger dan de werkelijke prijs

Voor alle producten geldt dat consumenten de prijs van biologisch voedsel hoger inschatten dan de prijs van vergelijkbare reguliere producten. Soms ligt hun inschatting zelfs boven de werkelijke biologische prijs (zoals bij melk en aardappelen), soms eronder (zoals bij eieren en rode paprika).

De betalingsbereidheid (de maximale prijs die men wil betalen) ligt bij alle producten lager dan de ingeschatte biologische prijs. Na het tonen van de werkelijke biologische prijs verandert dit beeld:
    •     Als de werkelijke biologische prijs hoger is dan gedacht, stijgt de betalingsbereidheid (bijvoorbeeld bij paprika).
    •     Als de werkelijke prijs lager is dan gedacht, daalt de betalingsbereidheid (bijvoorbeeld bij melk).

Ook het oordeel over prijsredelijkheid volgt dit patroon. Op basis van de inschatting vinden consumenten biologische prijzen gemiddeld ‘redelijk’ (scores rond 3,9 tot 4,1 op de schaal). Wordt de werkelijke prijs getoond, dan beweegt het oordeel mee:
    •     Bij een hogere werkelijke prijs daalt de ervaren redelijkheid (zoals bij paprika).
    •     Bij een lagere werkelijke prijs stijgt deze (zoals bij melk).

Eieren

De grafieken op deze pagina zijn visueel gepresenteerd en zijn niet goed leesbaar met screenreaders.
Grafiek wordt geladen...

Melk

De grafieken op deze pagina zijn visueel gepresenteerd en zijn niet goed leesbaar met screenreaders.
Grafiek wordt geladen...

Aardappelen

De grafieken op deze pagina zijn visueel gepresenteerd en zijn niet goed leesbaar met screenreaders.
Grafiek wordt geladen...

Paprika

De grafieken op deze pagina zijn visueel gepresenteerd en zijn niet goed leesbaar met screenreaders.
Grafiek wordt geladen...

Over deze indicatoren

Dit onderzoek is onderdeel van de BioMarktMeter. Jaarlijks wordt er gepeild hoe Nederlanders biologisch voedsel1 ervaren. Dit gebeurt via een consumentenonderzoek onder een representatief panel van 3.000 Nederlanders. Het jaar 2025 is de eerste editie. Via een online vragenlijst zijn indicatoren over percepties, acceptatie en gedrag en gedragsfactoren in kaart gebracht binnen vier afzetkanalen: supermarkten, online, biowinkels en Out of Home2. Consumenten zijn ingedeeld bij één afzetkanaal, op basis van recent koopgedrag. De meeste vragen gingen over dat specifieke kanaal, naast enkele algemene vragen. De BioMarktMeter wordt de komende jaren herhaald. Zo ontstaat een actueel en doorlopend beeld van de biologische markt vanuit het perspectief van consumenten. Dit maakt het mogelijk om trends en veranderingen te volgen.

De BioMarktMeter wordt de komende jaren herhaald. Zo ontstaat een actueel en doorlopend beeld van de biologische markt vanuit het perspectief van consumenten. Dit maakt het mogelijk om trends en veranderingen te volgen.

De indicator Prijsperceptie geeft inzicht in hoe consumenten de prijs van specifieke biologisch voedsel ervaren, namelijk: aardappelen (1 kg), een doosje van 10 eieren, 1 liter halfvolle melk en een losse rode paprika. Daarbij is gekeken naar de ervaren redelijkheid van de prijs en de betalingsbereidheid. Consumenten kregen eerst een regulier product met de reguliere prijs te zien, waarna hen gevraagd is een prijsinschatting te maken voor de biologische variant van dit product. Ze werden ook gevraagd naar hun betalingsbereidheid voor het biologische product en naar hun mening over de prijsredelijkheid.

Vervolgens werd de werkelijke prijs van het biologische product getoond, waarna opnieuw werd gevraagd naar betalingsbereidheid en prijsredelijkheid. De tweede meting van betalingsbereidheid en prijsredelijkheid laat zien of en hoe consumenten hun antwoord bijstellen nadat ze de echte biologische prijs hebben leren kennen.

De werkelijke reguliere en biologische prijzen zijn overgenomen uit de BioMarktMeter indicatoren Assortiment en Prijs. De gemiddelde prijsinschatting en betalingsbereidheid zijn berekend in euro’s. Hierbij is gebruikgemaakt van een 5% trimmed mean procedure, waarbij extreme waarden eerst worden weggelaten. Dit vermindert de invloed van uitschieters en zorgt voor een robuustere schatting van de gemiddelde prijzen.

Tenzij anders vermeld:
• Is redelijkheid gemeten op een schaal van 1 tot 7, waarbij 1 staat voor 'zeer onredelijk’ en 7 voor 'zeer redelijk; het midden van de schaal is dus een 4
• Zijn prijzen uitgevraagd in euro’s
• Geven getallen tussen haakjes gemiddelde waarden weer

Meer informatie is beschikbaar via de contactpagina.

Toelichting bij begrippen

Uitgevraagde producten zijn:
• Aardappelen: onbewerkt, ongeschild, verpakt. De eenheid is gemeten per 1 kg.
• Eieren: onbewerkt, per doosje verkocht, exclusief vegan ei. De eenheid is gemeten per 10 stuks.
• Melk: halfvolle, verse koemelk, verpakking 1 liter. Exclusief lactosevrije melk.
• Rode paprika: onbewerkt, per stuk verkocht, geen puntpaprika.

1 Biologisch voedsel: eten en drinken met een biologisch EU-keurmerk.

2 Afzetkanalen: de monitor richt zich op vier afzetkanalen: supermarkt, online, biowinkel en Out of Home, elk met een eigen koopomgeving en beleving. Supermarkten zijn opgenomen in de monitor omdat het merendeel van de duurzame bestedingen hier plaatsvindt. In het onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen fysieke supermarktbezoeken en online aankopen vanwege verschillen in beleving en koopproces. Biowinkels zijn meegenomen vanwege hun vergelijkbaarheid met supermarkten, maar ook omdat biologische aankopen hier vaker onderdeel zijn van vast koopgedrag en een andere winkelbeleving kennen. Een geheel andere context is consumptie Out of Home: hierbinnen vormt de horeca een belangrijk afzetkanaal voor biologisch voedsel, waarbij de focus ligt op restaurants. Deze verschillen helpen om het gedrag van consumenten rondom biologische aankopen beter te begrijpen en te duiden.

• Supermarkt: een fysieke winkel van een supermarktketen waar je boodschappen kunt doen.
• Online: de digitale winkelomgeving van een supermarkt: een website of app van een supermarktketen waar je boodschappen kunt bestellen. Dit kan een web-only winkel zijn, of een supermarkt die ook fysieke winkels heeft.
• Biowinkel (speciaalzaak voor duurzame voeding): een winkel of supermarkt die zich specialiseert in biologisch voedsel. Dit kan zowel fysiek als online zijn.
• Out of Home: een horecagelegenheid buitenshuis, zoals een restaurant, brasserie of eetcafé, waar je tegen betaling maaltijden of dranken bestelt die ter plekke worden bereid en geserveerd. Wanneer geschreven wordt over kopen van biologisch voedsel we voor dit kanaal: het bestellen van eten/drinken.